naturepl.com / Lynn M. Stone / WWF
ontbossing

Koning van het tropisch woud De jaguar

Kom in actie voor de jaguar

Check de tips van Niek en Janouk!

Naar de actietips

Jaguar paspoort

  • Status Bijna bedreigd
  • Leefgebied Midden- en Zuid-Amerika
  • Lengte 110 tot 180 cm
  • Gewicht 50 tot 130 kilo
  • Favo eten Van tapir tot kever

Het is moeilijk te geloven; zo'n stoer dier dat bijna bedreigd wordt. Hij is de koning van het tropisch woud, supersterk en superstoer. Lees hier alles over deze Amerikaanse prachtkat. En kom in actie om zijn koninkrijk te redden.

De jaguar is een kat

Er bestaan veertig soorten wilde katten en de jaguar is er daar één van. Na de tijger en de leeuw is de jaguar de grootste kat. Hij is zwaarder gebouwd dan de panter, waar hij trouwens wel veel op lijkt. Op een foto en in een dierentuin kun je die twee verwarren, in het wild niet: de jaguar leeft in Amerika, de panter in Azië en Afrika.

Klauwen

Het lichaam van de jaguar is soepel en sterk. Net als de meeste andere katten kan hij zijn klauwen intrekken. Daardoor blijven die scherp. Dat is handig bij het jagen, maar ook bij het boomklimmen.

Vlekken

De vlekken van een jaguar noemen we rozetten. Sommige jaguars lijken helemaal zwart. Maar als je goed kijkt, zie je toch vlekken zitten. 

Nationaal Park Serra da Bocaina, Atlantisch regenwoud Michel Gunther / WWF

Waar leeft de jaguar?

De jaguar leeft in het Atlantisch Regenwoud, in Zuid-Amerika. Het is geen beroemd gebied zoals de Amazone maar wel ontzettend belangrijk en bijzonder. Er leven een ongekend aantal unieke diersoorten en -planten. En je vindt er de meest bizarre bomen met superkrachten.

Jaguar welpjes

Een jaguarman leeft de meeste tijd alleen. Alleen als een vrouwtje wil paren zoekt hij haar op en na de paring gaat hij weer zijn eigen weg. De moeder is drie maanden zwanger. Dan krijgt ze op een verborgen plekje één tot vier jongen. Hun oogjes gaan na ruim een week open maar ook dan blijven ze rustig wachten tot moeder van de jacht terugkomt. Dan drinken ze melk en later eten ze vlees dat de moeder voor ze meeneemt. Als ze een half jaar oud zijn, mogen ze mee op jacht. En als ze twee zijn moeten ze voor zichzelf zorgen. Dan is het voor de moeder weer tijd om een man te zoeken. Voor eventjes. 

 
WWF-Brazil / Adriano Gambarini

Wist je dat...
De jaguar kan goed zwemmen! In het dichte regenwoud voelt hij zich het beste thuis.
Stoer
Met zijn scherpe klauwen maakt de jaguar krassen in bomen. Zo laat hij zien: hier woon ik!
Wow!
Zijn vacht is oranjebruin met zwarte stippen en ringen, maar helemaal zwarte jaguars bestaan ook.
Staffan Widstrand / WWF

Waarom is de jaguar in gevaar?

Elke twee seconden verdwijnt er een stuk bos zo groot als een voetbalveld. Daardoor verliezen wij onze frisse lucht. En veel dieren, zoals de jaguar, hun thuis. Zijn leefgebied wordt in steeds kleinere stukjes geknipt. Daardoor raakt
hij afgesneden van zijn soortgenoten en wordt overleven moeilijk.

  • 1

    Bos verdwijnt

    In Midden- en Zuid-Amerika verdwijnt nog steeds veel bos. Vooral in Brazilië gaat het hard. Daar wordt veel gekapt en verbrand om plaats te maken voor weilanden en landbouwgrond. Zo wordt het rijk van de jaguar steeds kleiner. En het wordt in kleine stukjes gedeeld, waardoor de jaguars elkaar in de paartijd niet meer kunnen bereiken. WWF werkt in Brazilië hard om het woud te behouden. Ook willen we weer bomen planten tussen bossen waar nu alleen nog landbouwgrond ligt.

  • 2

    Stroperij

    Een jaguar kan een mens doden maar gelukkig gebeurt dat bijna nooit. Dat een mens een jaguar doodt komt helaas veel vaker voor. Meestal gaat het om een boze boer, want jaguars vangen ook wel eens een koe of geit. Gelukkig is er bijna niemand meer die een jas van jaguarvel wil. Vijftig tot zestig jaar geleden was dat wel anders: toen werden er per jaar soms wel 18.000 jaguarvellen verkocht. Dat mocht toen nog.

Waarom is het erg als de jaguar uitsterft?

Daarvoor moet je eerst weten wat een gezond bos is, dat lees je hier. De jaguar zorgt namelijk dat het bos gezond blijft.

Dat doet hij door andere dieren te eten. De jaguar is een carnivoor, een vleeseter, en staat bovenaan de voedselketen. Hij eet bijvoorbeeld tapirs. Een tapir eet op zijn beurt weer planten.
De jaguar zorgt er dus voor dat de groep tapirs niet te groot wordt. En de tapir zorgt er voor dat het aantal planten in het bos gelijk blijft.

Zo heeft de jaguar invloed op de dieren en planten in het hele regenwoud. Voor een gezond bos is het dus belangrijk dat de jaguar goed beschermd wordt.  

Hoe beschermt WWF de jaguar?

De jaguar wordt bedreigd omdat hij steeds minder bos heeft. Maar gelukkig kunnn we daar iets aan doen! 

  • 1

    NIEUWE BOMEN

    We verbinden de kleine stukjes bos die nu zijn versnipperd, weer met elkaar. Waar nodig planten we bomen om het leefgebiedvan de jaguar uit te breiden. Hierdoor kunnen ze elkaar in de paartijd weer bereiken.

  • 2

    Jaguars tellen

    Waar leeft de jaguar precies? Zijn er genoeg prooidieren voor de jaguar om te overleven? Met een cameraval spotten we alle dieren in het regenwoud en weten we wat belangrijke gebieden zijn om te beschermen.

  • 3

    OERWOUD-ONDERZOEK

    We doen onderzoek in het bos waar de jaguars leven en brengen het hele gebied in kaart. Op deze manier komen we erachter welke stukken bos bedreigd worden om gekapt en verbrand te worden voor weilanden en landbouwgrond. Dan kunnen we direct actie ondernemen om dit te voorkomen! Maar we zoeken ook uit welke stukken nu het belangrijkste zijn om te erstellen
    en op welke manier.

  • 4

    Ontbossing

    We zorgen dat mensen niet meer illegaal bomen kappen en verkopen. En jij kunt daarbij helpen. Zorg altijd dat je hout, maar ook bijvoorbeeld je potloden of je papier, koopt met het FSC-keurmerk. FSC staat voor “Forest Stewardship Council” of “Raad voor Duurzaam Bosbeheer”. Als je het FSC-keurmerk ergens op ziet staan, dan weet je dat het van bomen komt die op een duurzame manier zijn gekapt.

Cijfers Zoveel kost...

€30

Daarvoor kunnen we 10 nieuwe bomen planten

€400

Kunnen we een cameraval plaatsen

€4.000

Zoveel kost onderzoek naar bos van jaguar

Michel Gunther / WWF

Wat kun jij doen?

WWF werkt er keihard ook om de jaguar te beschermen en jij kunt daarbij helpen! 

  • 1

    Let op het FSC keurmerk

    De makkelijkste manier om bossen wereldwijd te beschermen, is om spullen te kopen die zijn gemaakt van hout en papier met een FSC-keurmerk. Het hout met dit keurmerk is geoogst op een duurzame manier. Dat betekent dat er goed gekeken wordt naar welk hout er gekapt wordt. Dus nu weet je waar je op moet letten als je gaat voor een nieuw schrift, tekenblok, knutselpapier of wc-papier gaat.

  • 2

    Eet meer plantaardig

    Voor ons voedsel is veel grond nodig. Bossen worden gekapt om de open plekken te gebruiken voor landbouw en vee. Op die weilanden wordt eten verbouwd dat koeien en ander vee in Nederland te eten krijgen.

    Als we minder vlees eten, hoeft er dus minder bos gekapt te worden. 

  • 3

    Voer actie

    Je weet nu hoe belangrijk het is om het bos en de jaguar te beschermen. Dus, wacht niet langer en kom in actie! Haal lege flessen op, bak koekjes, maak auto's schoon of kies een van de andere actietips. En vertel iedereen waarom we zuinig moeten zijn op onze bossen.

  • 4

    Maak je eigen regenwoud

    Heb je een (voor)tuin? Tegels eruit, planten erin! Dat is goed voor de dieren, de wereld én leuk voor jou. Ook je balkon kun je makkelijk groen maken door er wat potten met (kruiden)planten neer te zetten.

Rangers in het Regenwoud

Janouk gaat op zoek naar de jaguar

Janouk gaat in de nieuwe serie Rangers in het Regenwoud naar Brazilië om te zien hoe de jaguar en zijn bos worden beschermd én om haar Rangerdiploma te halen. Gaat het haar lukken?

Van zo dichtbij heb je een jaguar nog nooit gezien

Deze jaguar snuffelt even aan de camera
hoor jij zijn ademhaling?
Jaguar print Staffan Widstrand / WWF

Quiz

Wat weet jij van de jaguar? 

Help jij de jaguar beschermen?

Wil jij ons helpen de jaguar te beschermen? Word dan een echte Ranger! Samen komen we in actie voor de jaguar en alle andere prachtige, maar bedreigde dieren! 

Ja, ik wil Ranger worden

Nieuws over de jaguar

Kun je voorspellen waar bos wordt gekapt?

De mens kapt nog te veel hout, bijvoorbeeld in de Amazone. In grote stukken regenwoud worden alle bomen omgehakt. Knappe koppen van WWF hebben een manier ontdekt hoe ze ontbossing kunnen voorspellen
Meer info

Op pad met de boswachter

Het oerwoud in Brazilië heeft het zwaar. Maar hoe gaat het eigenlijk met de bomen in ons eigen land? Rangers Annemijn (10) en Isabel (8) struinden met boswachter Amy Zeeman door het Roggebotzand in Dronten.
Meer info

Dagboek van Janouk Kelderman in het tropisch regenwoud

WWF-ambassadeur Janouk was in het atlantisch Regenwoud
in Brazilië en ontdekte: “Dit mooie thuis van de jaguar moeten we beschermen!”
Meer info